4. Potentiële winstpool:

Als de waarde die op het spel staat volledig wordt benut door spelers in het ecosysteem, zou de totale winstpool kunnen verdubbelen van de huidige 5% naar ongeveer 10%, wat wereldwijd neerkomt op een toename van $265 miljard.

Implicaties voor de Vlaamse bouwsector:

• Digitalisering: De verwachte groei in de softwaresector benadrukt het belang van digitalisering.

• Off-site constructie: De aanzienlijke groei in off-site constructie biedt kansen om te innoveren en nieuwe markten aan te boren. Dit sluit aan bij de eerder besproken trend van modulaire constructie.

• Herpositionering voor aannemers: Gezien de verwachte daling voor algemene en gespecialiseerde aannemers, zouden aannemers moeten overwegen hoe ze zich kunnen herpositioneren. Dit kan betekenen dat ze zich meer richten op specialisatie, waarde-toevoegende diensten, of integratie in andere delen van de waardeketen.

• Focus op efficiëntie: De potentiële verdubbeling van de winstpool suggereert dat er aanzienlijke kansen zijn voor bedrijven die efficiënter kunnen werken. Bouwbedrijven zouden moeten focussen op het verbeteren van hun processen en het adopteren van nieuwe technologieën om deze efficiëntiewinsten te realiseren.

• Strategische partnerschappen: Gezien de verschuivingen in de waardeketen, zouden bouwbedrijven moeten overwegen strategische partnerschappen aan te gaan om hun positie te versterken en nieuwe kansen te benutten.

Voornaamste inzichten uit de infographic

1. Omvang van de verschuiving

De infographic laat zien dat 40-45% van de waardepool in de bouwsector zal verschuiven. Dit is een aanzienlijke verandering die alle spelers in de keten zal beïnvloeden.

2. Verdeling van de verschuiving

• 20-30 procentpunten van de waarde zal binnen het ecosysteem worden herverdeeld.

• 15-20 procentpunten vertegenwoordigen nieuwe waarde die kan worden gegrepen door efficiëntieverbeteringen en productiviteitswinsten.

3. Impact per speler

De infographic toont de verwachte impact op verschillende spelers in de waardeketen:

• softwareleveranciers zullen naar verwachting een groei zien (1-3 procentpunten);

• off-site constructie zal een aanzienlijke groei ervaren (20-30 procentpunten);

• algemene aannemers en gespecialiseerde aannemers zullen waarschijnlijk de grootste dalingen zien (respectievelijk -20 tot -10 en -10 tot -5 procentpunten);

• ontwerp en engineering, en materiaalverdeling en logistiek zullen ook waarschijnlijk een daling zien.

Nieuwe mogelijkheden voor innovatieve aannemers

Hoewel modulair bouwen een waardeverschuiving veroorzaakt weg van algemene aannemers, biedt deze ontwikkeling ook nieuwe mogelijkheden voor innovatieve aannemers. Modulaire projecten vereisen een hoge mate van coördinatie en systeemintegratie. Algemene aannemers kunnen hun ervaring in projectmanagement en coördinatie aanwenden om zich te specialiseren in het samenbrengen van verschillende modulaire componenten en systemen. Veel projecten zullen bovendien een combinatie van traditionele en modulaire methoden vergen, waardoor aannemers die beide methoden beheersen zich kunnen onderscheiden.

De complexe logistiek die modulaire constructie vereist, biedt aannemers de kans om hun expertise uit te breiden naar gespecialiseerde activiteiten zoals transport, opslag en just-in-time levering van modulaire componenten, maar ook om advies te verlenen bij de besluitvorming en projectplanning van opdrachtgevers.

Niet alle projecten zijn geschikt voor volledige modulaire constructie, wat aannemers de mogelijkheid biedt zich te richten op complexe, unieke projecten waar hun expertise in maatwerk onmisbaar blijft. Grotere aannemers kunnen overwegen te investeren in eigen modulaire productiefaciliteiten, waardoor ze meer controle krijgen over de toeleveringsketen. Kleinere aannemers kunnen beroep doen op leveranciers van modulaire elementen om hun projecten sneller en tegen een lagere kost af te werken.

Deze kansen sluiten aan bij de resultaten van de recente enquête over bouwinnovatie van Embuild Vlaanderen (zie hoofdstuk 2 punt 1), die je in deze visienota terugvindt. Daarin geeft de meerderheid van de aannemers aan dat ze innovatie als een kans zien voor hun bedrijf. Het toont aan dat veel bedrijven in de sector al bezig zijn met het herpositioneren en aanpassen aan nieuwe marktomstandigheden. Bovendien blijkt uit de enquête dat bouwbedrijven die zichzelf als innovatief beschouwen, over het algemeen ook positiever staan tegenover maatschappelijke ontwikkelingen en deze vaker als kansen zien. Dit impliceert dat aannemers die actief de transitie naar modulaire constructie omarmen, waarschijnlijk beter gepositioneerd zijn om te profiteren van de veranderingen in de industrie.

De infographic op pagina 12 van het McKinsey rapport "The next normal in construction" geeft de verwachte verschuivingen in waarde binnen de bouwsector weer. Deze visualisatie, die je hieronder ziet, toont hoe de verschillende spelers in de waardeketen zullen worden beïnvloed door de aankomende veranderingen.